Layer 2 Ağlarında Yerel Güncellemeler ve Gelişmiş Birlikte Çalışabilirlik
Günümüzde, farklı Layer 2 (L2) çözümlerinde faaliyet gösteren projeler genellikle köprüler (bridges) veya özel ara yazılımlar aracılığıyla ağlar arasında iletişim kuruyor. Ancak, tam anlamıyla yerel ve doğal bir birlikte çalışabilirlik (interoperability) şu an için henüz mümkün değil. 2025 itibarıyla, bazı Layer 2 ekosistemlerinde (örneğin superchain, elastic chain veya aggregation layer gibi yapıların) doğal ve yerel birlikte çalışabilirliğin sağlanması bekleniyor. Bu gelişmeyle birlikte, işlemler ve veriler, köprüler veya merkezi oracle’lar gibi aracıların kullanımı olmadan, farklı rollup’lar arasında hızlı ve güvenli şekilde aktarılabilecek.
Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin, temel sorunun çoğu rollup’un üzerinde uzlaşılan ortak bir çapraz zincir standardının eksikliği olduğunu vurguluyor. Buna rağmen, yerel birlikte çalışabilirlik konseptinin benimsenmesi, Layer 2 ekosisteminde yeni bir anlatıyı ve bu alana daha fazla yatırımın yönlendirilmesini sağlayacak. Bu gelişme, merkeziyetsiz uygulamalar (DApps) için daha entegre ve sorunsuz bir deneyim sunarken, gerçek Web3 inovasyonlarının önünü açabilir.
EIP-7702 ile Ethereum’da Kullanıcı Deneyimi ve Güvenlikte Yeni Bir Dönem
Ethereum topluluğu ve geliştiricileri için EIP-7702, kullanıcı deneyimi ve hesap güvenliği alanında devrim niteliğinde bir gelişme olarak öne çıkıyor. Bu öneri, aslında EIP-4337’nin daha gelişmiş ve entegre edilmiş bir versiyonu olarak düşünülebilir. EIP-7702 ile, hesaplar (EOA – Externally Owned Accounts), işlemler sırasında rastgele ve güvenli kodların çalıştırılmasına olanak tanıyacak. Bu sayede, hesap soyutlaması (Account Abstraction) teknolojisi, geleneksel cüzdanlara çok daha fazla fonksiyonellik kazandıracak.
Bu yenilikler, kullanıcılara aşağıdaki avantajları sunuyor:
- Birden fazla işlemi tek seferde gerçekleştirme – Çok adımlı işlemler artık ayrı ayrı yapılmayacak.
- Gas ücretlerini USDC ile ödeme – Kullanıcılar, sadece işlem ücretleri için ETH yerine stablecoin kullanabilecek.
- Gelişmiş güvenlik çözümleri – Çok faktörlü kimlik doğrulama ve sosyal hesap kurtarma gibi özellikler standart hale gelecek.
Eğer bu öneri hayata geçirilirse, Ethereum’un web3 kullanıcı deneyimi ve güvenliği alanında önemli bir sıçrama yapması bekleniyor.
Ethereum’da DApp Geliştirme ve Kullanıcı Deneyiminin Geleceği
Uzun yıllardır Ethereum topluluğu temel altyapı geliştirmeye odaklanırken, kullanıcı deneyimi ve erişilebilirlik konusunda önemli eksiklikler bulunuyordu. Ancak, Layer 2 çözümlerinin güçlenmesi ve gerçek dünyada kullanılabilecek merkeziyetsiz uygulamaların (DApps) ortaya çıkmasıyla birlikte, odak noktası artık kullanıcıların günlük ihtiyaçlarına yönelik çözümler üretmek olmalı.
Örneğin, Warpcast, Farcade Games, Fileverse ve Polymarket gibi projeler, kullanıcı dostu ve pratik çözümler sunarak bu alanda yeni bir ivme kazandırıyor. Ayrıca, yapay zekanın (AI) blokzincir entegrasyonu alanındaki potansiyeli büyük bir fırsat olarak öne çıkıyor. Kyiv’de düzenlenen hackathon ise, yapay zeka destekli blokzincir çözümlerinin gelişimini hızlandırmayı amaçlıyor.
Ancak, uygulamaların teknik karmaşıklığını kullanıcıdan tamamen gizlemek ve kullanıcı deneyimini olabildiğince basitleştirmek büyük önem taşıyor. Günümüzde, bir kullanıcı Base üzerinde varlık tutarken, Arbitrum’da işlem yapmakta zorluk yaşayabiliyor. Çapraz zincir çözümlerinin bazı sınırlamaları devam ederken, gerçek anlamda kitlesel benimseme için, uygulamaların teknik detaylarını kullanıcıya hissettirmeden sorunsuz çalışması gerekiyor. Bu da, geliştiricilerin, kullanıcı dostu arayüzler ve akıllı entegrasyonlar tasarlamasıyla mümkün olacaktır.
