Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto para hizmet sağlayıcılarına yönelik ikincil düzenleme çalışmalarında önemli bir aşamaya ulaşmış durumda. Bu kapsamda hazırlanan tebliğ taslakları, sektörün çeşitli paydaşlarından gelen görüşler dikkate alınarak detaylandırılmış ve hizmet sağlayıcıların kuruluş, faaliyet, denetim ve altyapı yükümlülükleri gibi kritik konuları kapsayacak şekilde revize edilmiştir.
Özellikle, yeni düzenlemelerin temelinde hizmet sağlayıcıların mali güçlerini koruma ve riskleri etkin şekilde yönetme amacı yatmaktadır. Taslaklarda, hizmet sağlayıcıların kurucuları, ortakları, yönetici kadroları ve personeli için belirlenen katı şartlar detaylandırılmıştır. Ayrıca, asgari sermaye ve öz sermaye tutarlarının belirlenmesiyle birlikte, sektörün sürdürülebilirliği adına risk bazlı ilave sermaye yükümlülükleri de getirilmektedir. Bu düzenlemeler, piyasa istikrarını güçlendirmeyi ve yatırımcı güvenini artırmayı hedeflemektedir.
İç denetim, iç kontrol ve risk yönetimi alanlarında bağımsız birimler kurulması zorunlu hale gelirken, bu kuruluşların denetim ve raporlama yükümlülükleriyle ilgili detaylar da taslaklara yansımıştır. Ayrıca, kripto varlıkların saklanması ve transfer edilmesine ilişkin ilkeler ve esaslar netleştirilmiş, güvenli ve şeffaf operasyonların sağlanması amaçlanmıştır.
Yakın zamanda yayımlanması planlanan bu taslaklar, platformlarda listelenmiş kripto varlıkların kaldıraçlı alım satımı, türev sözleşmeleri, kredili işlemler, açığa satış ve ödünç işlemlerine izin vermemektedir. Ayrıca, platformların listelenen kripto varlıkların yönetimi ve denetimi için bir listeleme komitesi kurulması zorunlu hale getirilmektedir. Bu, piyasada şeffaflık ve düzenin sağlanmasına önemli katkılar sağlayacaktır.
SPK ve Altyapı Yükümlülükleri ile Düzenleyici Çerçeve
Platformlar ve saklama kuruluşları, müşterilere ait bakiye ve işlem bilgilerini Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegre ederek, finansal işlemlerin doğruluğunu ve güvenliğini artırmak zorundadır. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurulumu ve faaliyetlerine başlama süreçleri, SPK iznine bağlı hale getirilmiş olup, mevcut faaliyet gösteren kuruluşların da yeni düzenlemelere uyum sağlaması gerekmektedir.
Yatırımcıların korunması ve piyasa bütünlüğünün sağlanması amacıyla, hizmet sağlayıcılarının mali durumları, operasyonel ve teknik altyapıları detaylı şekilde denetlenmekte ve raporlanmaktadır. Ayrıca, yurt içinde fiyat oluşan kripto varlıklara ilişkin fiyat gözetim sistemleri kurulacak, piyasa bozucu davranışlar tespit edilerek gerekli yaptırımlar uygulanacaktır.
Bakan Şimşek’ten Yatırımcı Güvenliğine ve Regülasyona İlişkin Açıklamalar
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hazırlanan tebliğ taslaklarının, uluslararası standartlara uygun ve sektörün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde hazırlandığını belirtti. Şimşek, “Bu düzenlemeler, piyasanın etkin ve sağlıklı işlemesini destekleyecek, yatırımcıların hak ve menfaatlerini koruyan, çerçevesi net ve uygulanabilir kurallar bütünüdür. Ayrıca, sermaye yeterliliği ve risk yönetimi gibi unsurlar, sektörün sürdürülebilirliğini sağlamak adına ön plana çıkarılmıştır.” dedi.
Şimşek, sözlerine şöyle devam etti: “Yatırımcı işlemlerinin kayda alınması ve denetlenmesiyle, finansal istikrar ve güven ortamı güçlenecek. Aynı zamanda, fintech ve dijital varlık ekosisteminin gelişimine katkı sağlayarak, suç ve finansal suçların önlenmesine de önemli ölçüde destek olunacaktır.” Bu çerçevede, düzenlemelerin, sektörün gelişimini desteklerken, aynı zamanda finansal suçların önlenmesinde de etkin rol oynayacağı öngörülmektedir.